S.B.Ü. VAN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
KONSÜLTASYON HİZMETLERİ İÇ YÖNERGESİ
A- GENEL PRENSİPLER
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımları içerir.
Amaç:
Madde 1: Bu yönergenin amacı Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi‘nde yürütülen konsültasyon işleyişini düzenlemek, kaynaklanabilecek sorunları en aza indirmek için standart bir yöntem belirlemektir.
Kapsam:
Madde 2: Yönerge, Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yatarak ve ayaktan tanı ve tedavi alan hastalara ait ve diğer hastaneler tarafından hastanemizden talep edilen bütün konsültasyon hizmetlerini ve bu hizmetlerin sunumunda görev alan tüm personeli kapsamaktadır.
Dayanak:
Madde 3: Bu yönerge Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi, Hekimlik Meslek Etiği Kuralları ve Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar:
Madde 4:
a)Konsültasyon: Sorumlu hekimler ve diş hekimlerinin, hastasının tanı/tedavi ve takibinde gerekli gördüğünde diğer klinikler ile görüş alışverişinde bulunmasıdır.
b) Sorumlu hekim: Hastanın tanı ve tedavisinden birinci derecede sorumlu olan hekim veya diş hekimidir.
c) Konsültan hekim: Sorumlu hekim tarafından istenen konsültasyonu yanıtlamakla sorumlu, alanında bilimsel ve teknik bilgiye sahip olan hekim veya diş hekimidir.
d) Konsültasyon Formu: Konsültasyon isteği ve sonucu ile ilgili bilgileri içeren, hem sorumlu hekim hem de konsültan hekim tarafından açık ve net doldurulması gereken ve hastanenin güncel otomasyon sisteminde yer alan formu tanımlar.
İKİNCİ BÖLÜM Sorumlu Hekim ve Konsültan Hekiminin Görevlerini tanımlar.
Sorumlu Hekimin Görevleri
Madde 5: Yatarak ve ayaktan tedavi alan hastalara ilişkin konsültasyon sürecinde konsültasyon isteği, sorumlu hekim tarafından yapılır.
Madde 6: Sorumlu hekim konsültasyon isteyebileceği gibi, hastanın da konsültasyon isteme hakkı vardır ve hastanın bu isteminin kabul edilmesi sorumlu hekimin inisiyatifindedir.
Madde 7: Konsültasyon istemleri hastane otomasyon sistemi üzerinden yapılır. Konsültasyon istekleri sözlü olarak yapılmamalıdır. Acil durumlarda sözlü konsültasyon isteğinde bulunulabilir, ancak sonrasında sorumlu hekimin otomasyon sisteminden konsültasyon formunu doldurması gereklidir.
Madde 8: Sorumlu hekim Konsültasyon formunda, hasta bilgilerini, isteme gerekçesini, açık ve net bir şekilde belirtmeli, kısaltma kullanmamalıdır. Açık ve net olarak belirtilen konsültasyon gerekçesi, hastanın hastalığı ile ilgili kısa bilgilendirmeyi ve konsültan hekimden hangi konuda görüş ve öneri istendiğine ilişkin bilgiyi içermelidir. Gerekçenin açık ve net olarak yazılması konsültan hekimin konsültasyona bilgi ve malzeme bakımından (konsültasyonun istendiği kliniğe özgü teçhizatlar, pansuman seti, biyopsi seti vb) donanımlı gitmesine olanak sağlayacağı için zorunludur. Yeterli bilginin verilmemesinden dolayı konsültan hekimin gerekli hazırlık ile hastanın başına gidemediği durumlarda sorumluluk konsültasyonu isteyen hekime ait olacaktır.
Madde 9: Sorumlu hekim, mümkünse konsültan hekimi karşılamak ve hasta ile ilgili tıbbi bilgileri konsültan hekime aktarmakla yükümlüdür.
Madde 10: Konsültan hekimin girişim yapması gerektiği durumlarda, sorumlu hekim, uygun alt yapıyı hazırlamalıdır.
Madde 11: Sorumlu hekim, konsültan hekimin tanı/tedavisine ait önerilerine uymakta özgürdür, ancak uymak istemediği noktaları gerekçelendirerek hasta dosyasında belirtmelidir.
Madde 12: Sorumlu hekim konsültasyon sonucundan ilgili hastayı bilgilendirmelidir. Bilgi verme sırasında etik ilkelere bağlı kalmalı, sabırlı olmalı, hastanın psikolojik durumunu dikkate almalıdır.
Madde 13: Sorumlu hekim konsültasyonunun zamanında yapılmasını takip etmeli ve konsültan hekimin konsültasyon formuna yazdığı görüş ve önerileri mutlaka okumalıdır. Konsültasyon formunda, konsültan hekimin konsültasyonun tamamlanmadığına ilişkin görüşü var ise bu dikkate almalı ve yineleyen konsültasyon istekleri ile konsültasyon sürecinin tamamlanmasını sağlamalıdır.
Konsültan Hekimin Görevleri
Madde 14: Konsültan hekimler, istenen konsültasyonları otomasyon sisteminden takip etmekle sorumludur.
Madde 15: Klinikler, konsültasyon hizmetlerinin yürütülmesi için iş yoğunluklarına göre konsültan hekimlerini belirlemeli ve bir sonraki ayın listesini her ayın ilk iki haftası içinde Başhekimliğe bildirmelidir.
Madde 16: Konsültan hekimin acil bir durum nedeni ile konsültasyon hizmetini kısa sürede yerine getirememesi söz konusu ise, ilgili klinik başvurulabilecek yedek konsültan hekimlerin de isimlerini bu listede belirtmelidir( yedek konsültan listesi yoksa ilgili klinik şefi veya ilgili (başhekim yardımcısı olası sorunlara müdahil olmalıdır). Hekim hastasını konsültasyondan kaynaklanan gecikmelerden haberdar etmekle yükümlüdür.
Madde 17: Konsültasyon hizmetlerinin aksamaması için konsültan hekimlere, konsültasyon hizmetleri dışında mümkün olduğunca başka bir görev verilmemelidir.
Madde 18: Konsültan hekim, konsültasyon isteğine en kısa zamanda yanıt vermekle sorumludur. Konsültasyon formunu, dikkatlice okumalı ve gerekli malzeme donanımı ile konsültasyona gitmelidir.
Madde 19: Konsültan hekim yatan hastaları mutlaka yattığı serviste değerlendirmelidir. Ancak hastanın değerlendirilmesi için tıbbi cihaz donanımı gereken durumlarda (Kulak Burun Boğaz, Göz, Kadın Hastalıkları gibi) hasta konsültan hekimin önerisiyle ilgili bölüme gönderilebilir. Ayaktan hastalar ise poliklinik koşullarında, diğer hizmetleri aksatmayacak şekilde öncelik tanınarak değerlendirilmelidir.
Madde 20: Acil ve zorunlu durumlar dışında günlük olağan konsültasyonlar saat 13:00’e kadar istenmelidir. Bu saatten sonra istenen konsültasyonlara eğer konsültasyon yapacak kliniğin durumu uygun ise, aynı gün gidilir, uygun değil ise, konsültasyon ertesi gün aynı klinik tarafından tamamlanır. Mesai saatlerinde acil veya acil olmayan konsültasyonlar istenebilir. Mesai saatleri dışında sadece acil konsültasyonlar istenmelidir.
Madde 21: Konsültan hekim, mesai saatlerinde istenen acil konsültasyonları ve acil servise başvuran hastalar için Acil den gelen tüm konsültasyon isteklerini en geç 30 dk içerisinde yanıtlamalıdır. Mesai saatlerinde istenen konsültasyonların yanıtlanması nöbet saatlerine kaydırılmamalıdır.
Madde 22: Konsültan hekim hasta hakları ve mesleki gizlilik ilkelerini gözeterek hastaya, verilen sağlık hizmeti, muayene, tedavi ve önerileri hakkında anlaşılır açıklamalarda bulunmakla yükümlüdür. Konsültan hekim hastanın uygulanacak tıbbi işlemleri anladığından ve onayladığından emin olmalıdır.
Madde 23: Konsültan hekim hastadan en az sorumlu hekim kadar sorumludur. Konsültan hekim konsültasyon sürecini sorumlu hekim ile iletişim halinde yürütmelidir. İletişim, hekimlik mesleği kurallarına uygun olmalıdır.
Madde 24: Konsültan hekimler, değerlendirdikleri hastanın tanı ve tedavisinde kendi dallarını ilgilendiren tetkik veya tıbbi uygulama veya yatış önerilerinin sorumlu hekim tarafından kabul edilmesi halinde; bu işlemlerin gerçekleştirilmesine aracılık ederler.
Madde 25: Konsültan hekim görüşünü konsültasyon formuna yazarak bildirmekle sorumludur. Konsültasyon notu soruna yönelik, açık, net ve ileriye dönük planları içerecek şekilde yazılmalıdır. Yazılan notlar, gerektiğinde delil niteliği taşıyacağından, kısaltmasız olmalıdır.
Madde 26: Verilen konsültasyon hizmetlerinin değerlendirilmesi ve olası sorunların çözümlenmesi ilgili başhekim yardımcısının sorumluluğundadır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Değerlendirme ve İzlemi tanımlar. Konsültasyon Hizmetlerinin Değerlendirilmesi / İzlem
Madde 27: Hastane yönetimi, Konsültasyon Komisyonu ile birlikte yılda en az iki düzenli ve gündemli toplantı yaparak konsültasyon hizmetlerinin işleyişini, sorun ve çözüm önerilerini değerlendirerek süreci izleyecektir. Bu yönergenin geliştirilmesi amaçlı konsültasyon komisyonu tarafından belli periyotlarla güncelleme yapılması uygun olacaktır.
Madde 28: Hastane yönetimi tarafından izlenen konsültasyon hizmetlerinde sorun yaşanması durumunda, sorun ilgili başhekim yardımcısı ile görüşülecek, gerekli olursa konsültan hekim uyarılacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli Hükümleri tanımlar. Hüküm Bulunmayan Durumlar;
Madde 29: Bu yönergede yer almayan durumlarla karşılaşıldığında, genel etik ilkelere, ulusal düzenlemelere, uluslararası düzeydeki bildirge ve sözleşme hükümlerine uyulur.
Disiplin Kovuşturması
Madde 30: Sorumlu ve konsültan hekimler bu yönerge hükümlerine aykırı davranışlarda bulunduklarında, ilgili yasa ve yönetmelik hükümlerine göre gerekli işlemler yapılır.
Yürürlük
Madde 31: Bu yönerge tebliğinden itibaren yürürlüğe girer.
Madde 32. Bu yönerge Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi tarafından yürütülür.
B-POLİKLİNİK KONSÜLTASYONLARI
Madde 1:Konsültasyon, hastanın başvuru nedeni olan hastalığıyla ilgili durumlar için istenmelidir. Diğer şikayetleri için, hastaya ilgili polikliniğe ayrıca muayene girişi yapması önerilmelidir.
Madde 2: Konsültasyon istenen poliklinik kendi çalışma düzeni içinde hastayı mümkün olduğunca öncelikle değerlendirilmelidir.
Madde 3: Konsültan hekim gerekli gördüğü tetkik ve tedaviyi sorumlu hekime önerir; bu öneriye uymak sorumlu hekimin tercihine bağlıdır. SUT kurallarına göre klinik branşlarla sınırlanmış olan tedaviler için reçete konsültan hekim tarafından yazılmalıdır.
Madde 4: Acil müdahale gerektiği düşünülen hastada poliklinik başvurusu kapatılarak hasta Acil Servise yönlendirilir. Hastanın acil servise transferi; ilgili hekimin başvurusu ile poliklinikten sorumlu hemşire tarafından sağlanır.
C- ACİL SERVİS KONSÜLTASYONLARI
Madde 1: Acil poliklinik hastası yerinde konsülte edilir. Hasta kliniklere gönderilmez. Özel ekipman gerektiren muayene ve müdahale için hastanın kliniğe gitmesi gereken durumda hasta konsültan hekimin refakatinde götürülür.
Madde 2: Multitravma hastası, hayati tehdit oluşturan öncelikli patolojiye göre ilgili klinik tarafından yatırılır.
Madde 3: Acil serviste çözümlenemeyen durumlarda mesai içinde Başhekim yardımcısı veya mesai dışı saatlerde İdari Şef, ilgili kliniklerin sorumlularını çağırarak veya görüşerek hastanın Acil Servis başvurusunun sonuçlandırılmasını sağlar.
D- AMELİYAT ÖNCESİ KONSÜLTASYON
Madde 1: Elektif ameliyata girecek olgular anestezi polikliniğine konsülte edilerek ameliyata hazırlanmalıdır. Bu konsültasyon , yeni veya akut bir sorun gelişmediği takdirde bir ay süre ile geçerlidir. Preoperatif hasta değerlendirmesinin standardizasyonu ve yasal dayanağın sağlanması amacıyla Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi Preoperatif Hasta Değerlendirme Kılavuzu hazırlanması önerilir.
E- HASTANE DIŞI KONSÜLTASYONLAR
Madde 1: Başka hastaneden gelen konsültasyon istemlerinde, poliklinik veya acil servisten hastaneye giriş yapılarak hastane giriş numarası alınır
Madde 2: İstem kağıdı mesai saatlerinde Başhekim yardımcısı, mesai saatleri dışında idari şef tarafından onaylanarak ilgili hekime yönlendirilir.
Madde 3: Başka hastaneye konsültasyon için gidecek Görevli doktor, başhekim yardımcısı veya idari şefe haber vererek konsültasyona gider.
Madde 4: Konsültasyon isteyen hastane doktorun resmi araçla görev yerinden alınıp tekrar bırakılmasını sağlar.
Madde 5: Başka hastaneden konsültasyon istenirken konsültan hekimi getirmek üzere ilgili Hastane Müdürlüğü / Başhekim yardımcısı / idari şef ile görüşülerek araba temin edilmelidir.
F- TOPLU KONSÜLTASYON
Madde 1: Toplu konsültasyon ile değerlendirilmesi gereken hastalar için sorumlu hekim, ilgili kliniklerin sorumluları ile görüşerek konsültasyon yerini ve saatini belirler.
Madde 2: Toplu konsültasyona katılacak kliniklere ayrı ayrı konsültasyon gönderilir.
Madde 3: Toplu konsültasyonu, katılan en kıdemli hekim yönetir.
Madde 4: Konsültasyon sonucunda alınan karar metnini her hekim kendisi için açılan konsültasyon sayfasına yazar ve altına diğer konsültan hekimlerin adını da ekler.